ISO 14001:2015 Çevre Yönetim Sistemi
Globalleşen dünyamızın kaynaklarının sonsuz olmadığı, doğal kaynakların tükendiği, ürün ve faaliyetlerin çevre etkilerinin yerel ve bölgesel kalmayıp, global olduğu artık tüm dünyada kabul edilmiştir. Bu düşünce çevresel etkilerin yasal uygulamalarla birlikte piyasa kuvvetleri, müşteri istekleri ile kontrol edilmesi ihtiyacını da beraberinde getirmiştir.
Günümüzde tüketiciler istek ve ihtiyaçlarının en üst düzeyde karşılanmasının yanı sıra kendisine, yaşadığı çevreye ve dünyasına değer verilmesini, gereksiz kaynak kullanımı olmamasını, doğaya saygı gösterilmesini talep etmekte ve piyasada bunu sorgulamaktadır. Bu gelişmeler sonucunda kuruluşların çevre ile etkileşimlerini kontrol altında tutabilmelerini ve çevre icraat ve başarılarını sürekli iyileştirebilmelerini sağlayacak yönetim sistemlerine ihtiyaç bulunduğu gerçeği ortaya çıkmıştır.
Çevre Yönetim Sistemi tüm dünyada ISO 14001 Standardı ile bilinmektedir. Çevre Yönetim Sisteminin, entegrasyonunun ISO 9001 Standardından sonra uluslararası kuruluşlarda tanınması ve uygulanması çok hızlı gerçekleşmiştir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Prensipleri
1. Çevre Politikası : Kuruluş çevre politikasını tayin etmeli ve çevre yönetim sistemine bağlılık taahhüdünde bulunmalıdır. Çevre Politikası, dokümante edilmiş bilgi olarak muhafaza edilmeli, kuruluş içerisinde duyurulmalı ve İlgili tarafların erişimine açık olmalıdır.
• Faaliyetlerin, ürünlerin ve hizmetlerin doğası, ölçeği çevresel etkileri dahil, kuruluş amacına ve kapsamına uygun olan,
• Çevre amaçlarının belirlenmesi için bir altyapı sağlayan,
• Kirliliğin önlenmesi ile ilgili taahhütleri de içeren;
• Uygunluk yükümlülüklerini yerine getireceğine dair bir taahhüttü içeren;
• Çevresel performansın sürekli iyileştirilmesi ile ilgili bir taahhüt içeren çevre politikasını oluşturmalı, uygulamalı ve sürekliliğini sağlamalıdır.
2. Planlama : Kuruluş faaliyet, ürün ve hizmetlerinin çevre boyutlarını belirlemeli, bunların önemli olanlarını seçmelidir. Taahhütlerini gerçekleştirmek için amaç ve hedefler tespit etmeli, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için gerçekleştireceği faaliyetleri programlamalıdır. Çevresel etkiler çevre mevzuatı ve yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenmelidir. Risk ve fırsatlar ve alınacak aksiyonlar tanımlanmalıdır.
3. Uygulama ve Faaliyetler : Kuruluş, çevre politikasını gerçekleştirmek, amaç ve hedeflerine ulaşabilmek için etkin bir uygulama gerçekleştirmelidir. Yapılan çevre etki analizi çerçevesinde çevre faaliyet planlarını ve acil durum planlarını oluşturmalıdır. Çevre faaliyetleri ile ilgili görevlendirmeleri yapmalı ve personeli bu konuda bilinçlendirmelidir.
4. Kontrol ve Düzeltici Faaliyet : Kuruluş, çevre icraatını ve bu icraattaki başarı derecesini ölçmeli, izleyip değerlendirmelidir. Risklere ve fırsatlara, Çevre boyutlarına, Uygunluk yükümlülüklerine ve Çevre amaçlarına uygun yürütülen faaliyetlerin belirlenen kriterler doğrultusunda kontrolünü yapmalı ve sürekliliğini sağlamalıdır.
5. Gözden Geçirme ve Geliştirme : Yönetim, kuruluşun çevre yönetim sisteminin uygunluğunu, yeterliliğini ve etkinliğini sürdürmesini temin etmek amacıyla planlanan zaman aralıklarında çevre yönetim sistemini gözden geçirmelidir.
ISO 14001:2015 Yararları;
Bu standardın uygulanması;
- Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılmasını,
- Çevresel performansın artırılmasını,
- Uluslararası rekabette avantaj sağlamasını,
- Firma itibar ve pazar payının artırılmasını,
- Etkin bir yönetimi,
- Risk bazlı düşünerek önlem almayı,
- Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların düşürülmesi ve verimliliğin artırılmasını,
- Acil durumlara (Yangın, deprem, sel vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayların azaltılmasını,
- Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılmasını,
- Doğal Kaynakların tüketiminin azaltılması,
- Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanmasını,
- İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılmasını,
- Dünya pazarında kabul edilebilirliği sağlamaktadır.